Hanes Cymru | Y Cymro

Stori dda… neu’r gwirionedd – a ddaeth Cristnogaeth i Gymru yn yr ail ganrif? – Mel Hopkins

Mai 3, 2021 Y Cymro Arlein1028Gadael Sylw ar Stori dda… neu’r gwirionedd – a ddaeth Cristnogaeth i Gymru yn yr ail ganrif? – Mel Hopkins

gan Mel Hopkins A oedd ein cyndeidiau ymysg y cyntaf ar ynysoedd Prydain i dderbyn y ffydd? Un o straeon mwyaf diddorol hanes Cymru yw’r posibilrwydd i Gristnogaeth gyrraedd Cymru mor gynnar â’r ail ganrif. Ailadroddir yr hanes yn nifer o lawysgrifau yr Oesoedd Canol. Mae stori chwedlonol yn honni i frenin y Brythoniaid; Lucius yn Lladin, […]

Ar drywydd atgofion…ein hanes oll mewn hen luniau

Chwefror 16, 2021Chwefror 16, 2021 Y Cymro Arlein611Gadael Sylw ar Ar drywydd atgofion…ein hanes oll mewn hen luniau

Llais yr Eos yng Nglyn Ceiriog, bwyell hynafol a gafodd ei ffeindio mewn cae ger Llanuwchllyn – a chystadleuaeth Ble Mae’r Bel o’r 50au! – maen nhw i gyd i’w gweld ar y dudalen hen luniau yn rhifyn Chwefror Y Cymro. Meddai hanes y llun cyntaf yn ôl yn 1954 am yr Eos: ‘Fe’i clywyd […]

Stori’r Cymry na wnaeth erioed adael ‘Lloegr’

Chwefror 8, 2021 Y Cymro Arlein620Gadael Sylw ar Stori’r Cymry na wnaeth erioed adael ‘Lloegr’

Yn rhifyn Chwefror Y Cymro mae’r hanesydd Mel Hopkins yn craffu ar dystiolaeth sy’n awgrymu i gymunedau Cymreig oroesi mewn ardaloedd o’r hen Brydain Frythoneg hyd yn oed ar ôl iddynt gael ei concro gan y Sacsoniaid. Wrth gwrs, cafodd y rhan fwyaf o’r Brythoniaid eu gwthio i beth sydd heddiw yn ymylon Celtaidd ond […]

Oes posib fod y Gymraeg, iaith frodorol Prydain, yn dechrau ailafael yng ngwledydd yr ynys a thu hwnt? – Gruffydd Meredith

Awst 7, 2019Mai 10, 2021 Y Cymro Arlein889Gadael Sylw ar Oes posib fod y Gymraeg, iaith frodorol Prydain, yn dechrau ailafael yng ngwledydd yr ynys a thu hwnt? – Gruffydd Meredith

gan Gruffydd Meredith ’De ni gyd wedi clywed y trafod syrffedus am ddyfodol y Gymraeg. Oes, mae heriau yn wynebu’r Gymraeg, yn arbennig yr allfudo o Gymru, y mewnlifiad direolaeth o weddill Prydain a thu hwnt, a pholisi Llywodraeth Cymru i adeiladau degau o filoedd o dai dros Gymru nad sydd yn rhoi unrhyw flaenoriaeth […]

Gwir hanes Prydain wedi ei guddio. Un o frenhinoedd Brythonaidd Prydain mewn cornel llychlyd o’r golwg yn y filltir sgwâr – Gruffydd Meredith

Mawrth 7, 2019Mai 10, 2021 Y Cymro Arlein1137Gadael Sylw ar Gwir hanes Prydain wedi ei guddio. Un o frenhinoedd Brythonaidd Prydain mewn cornel llychlyd o’r golwg yn y filltir sgwâr – Gruffydd Meredith

gan Gruffydd Meredith Mae cannoedd os nad miloedd o bobol Llundain yn ei basio bob dydd heb syniad yn y byd eu bod yn cerdded heibio cerflun un o frenhinoedd Brythonaidd ynys Prydain, y Brenin Lludd. Ond mewn mynedfa ddi-nod drws nesa i brif fynedfa Eglwys St Dunstan oddi ar Fleet Street yn milltir sgwâr […]