SNP 1 Llafur 0?
Dyw penderfyniad Prif Weinidog newydd Cymru Mark Drakeford i gael gwared ar Ddeddf Parhad Cymru ddim yn edrych mor glyfar nawr wrth i’r Alban ennill cefnogaeth y Goruchaf Lys i’w Deddf Parhad hwythau.
Mae Arweinydd Plaid Cymru Adam Price ymysg y cyntaf i’w llongyfarch,
““Rwy’n llongyfarch Llywodraeth yr Alban ar eu buddugoliaeth yn y Goruchaf Lys. Mae cyfiawnder cyfansoddiadol wedi gorfu,” meddai ef.
“Gweithred gyntaf y Prif Weinidog newydd hwn fydd i ymddiheuro am ildio grym Cymru i anrhefn llywodraeth San Steffan… holl ddadl Mark Drakeford dros ddiddymu Deddf Parhad Cymru [oedd] y byddai Llywodraeth yr Alban yn colli’r achos Goruchaf Lys dros eu mesur cyfatebol nhw. ”
OND –
“ Fe enillodd yr Alban sydd yn golygu bod eu pwerau nhw â gwarchodaeth gyfreithiol. Cymru sydd felly yn canfod ei hun heb ddim heblaw cytundeb gwael sydd yn rhoi pwerau Cymru i ffwrdd i weinidogion Torïaidd heb unrhyw warant y cawn ni nhw yn ôl.”
Fel y gwelwyd yn ddiweddar ar y rhaglen ddogfen yn dilyn hynt a helynt AS Carwyn Jones o gwmpas Prydain Fawr, cred Llafur oedd bod hi’n well chwarae hi’n saff a chymryd yr hyn oedd ar gael gan Lywodraeth San Steffan wedi bygythiad Brecsit ac nid hapchwarae am fwy.
Ond pa chwarae yn saff sydd pan mae dyfodol Cymru yn y fantol?
Meddai Adam Price mai Cymru bydd yn talu’r pris:
“Yr hyn sy’n gwneud y sefyllfa’n waeth yw nad oedd anghenraid i ddiddymu Deddf Parhad Cymru cyn cyhoeddiad heddiw. Fe ildiodd rhy gynnar yn sgil ymostyngiadrwydd annealladwy i San Steffan, gan adael Cymru i dalu’r pris.”
“Mae gweithredoedd Llafur wedi gadael Cymru ar drugaredd llywodraeth Dorïaidd wallgo San Steffan.”
A fydd Cymru yn camu tuag at ddatganoli a ffederaleiddio pellach dan lyw ein Prif Weinidog newydd? Amser a ddengys; ond ymddengys mai dyna’r adnodd mwyaf prin yng ngwleidyddiaeth heddiw.
Cyhoeddir gan Cyfryngau Cymru Cyf.
Nid yw'r farn a amlygir yn erthyglau unigol y cyhoeddiad hwn o angenrheidrwydd yn cynrychioli barn y cyhoeddwyr
Mae'r safbwyntiau a fynegwyd yma yn eiddo i'n defnyddwyr ac nid o reidrwydd yn adlewyrchu barn Y Cymro neu unrhyw gwmni yn gysylltiedig a Y Cymro.