Ein gobaith i oroesi un o heriau mwyaf ein hoes – Iestyn Jones

gan Iestyn Jones

Ydi o’n wir be maen nhw’n eu ddweud – “Nothing in life is free?” 

Fe wnes i drio cyfieithu’r dywediad yma, ond does ganddo fo ddim ystyr ddeuol yn y Gymraeg. 

Os ydy’r cyfryngau yn iawn, mi fyddwn yn fwy rhydd erbyn diwedd mis yma. A fyddwn ni’n gwbl rydd un diwrnod?  Dim ond amser a ddengys. Serch hynny, yn y gorffennol, mae gwrthfiotigau a brechu wedi curo’r pla, polio, y frech wen, y frech goch a nifer mwy o afiechydon. 

Yn gyffredinol, rwy’n hyderus fod pethau yn gwella – mae’r ffigyrau yn edrych yn addawol… ond rwy’n poeni dipyn am sgil-effeithiau meddyliol ‘COVID-19’ – y pwysau seicolegol.

Fe ddywedodd y Dalai Lama: “Na ellir osgoi poen, ond mae dioddefaint yn ddewisol.” 

Dwi ’di meddwl am y dywediad dros y  blynyddoedd. Dwi wedi meddwl tybed os na fysech chi byth yn dioddef, a fysech chi wedyn yn  mabwysiadu symptom arall fel syndrom paradwys?

Y gwir yw fod pawb wedi teimlo poen dros y 12 mis diwethaf, sef poen meddyliol o ryw fath.  Rydym i gyd wedi poeni am betha gwahanol fel arian, colli swydd, colli ffrind agos neu gariad neu riant. 

Erbyn rŵan, dwi’n derbyn bod poeni yn beth hollol naturiol. Ond mae poeni am betha na fedrwn ni reoli yn wastraff amser ac egni. Does dim pwynt colli cwsg yn poeni am be mae rheolwyr ein gwlad yn mynd i benderfynu yfory. 

Dwi’n teimlo fy mod yn dioddef os ydw i’n poeni yn hirach nag sydd angen. A, naw gwaith allan o ddeg, dwi’n poeni am bethe na allaf eu rheoli. Mae o fel ‘mod i’n dal gafael ar feddyliau negatif weithia’ oherwydd, mewn ffordd ryfedd, dwi ar goll hefo’r emosiwn ac yn meddwl bod angen eu cadw nhw yn y cof. Erbyn Mehefin, rwy’n gweddïo y bydd COVID-19 yn atgof y medrwn ni ei adael i fynd.  

Ac ar ôl i ni adael fynd ohono, mewn blynyddoedd i ddod, byddwn ni’n medru edrych nôl a gwerthfawrogi i ni oroesi un o heriau mwyaf ein hoes. 

Mae rhifyn diweddaraf Y Cymro ar gael i’w brynu yn siopau WH Smith, Co-op, Tesco, prif siopau Sainsbury’s a nifer fawr o siopau papur newydd y stryd fawr ar draws Cymru yn ogystal â nifer o garejis. Neu tanysgrifiwch i gael Y Cymro drwy’r post neu ar fersiwn PDF digidol ar ebost, drwy gysylltu gyda gwyb@ycymro.cymru. Rydym hefyd ar gael i ddarllen ar-lein ar safle PressReader.